Platon

Platon (MÖ 428/427 – MÖ 348/347), Antik Yunan filozofu ve matematikçisidir. Sokrates'in öğrencisi ve Aristoteles'in hocasıdır. Batı felsefesinin ve biliminin gelişiminde önemli bir figürdür.

Hayatı ve Eserleri:

• Atina'da doğmuştur.
• Sokrates'in idamı, felsefi görüşlerini derinden etkilemiştir.
• MÖ 387'de Atina'da Akademi'yi kurmuştur. Bu okul, Avrupa'daki ilk yükseköğretim kurumu olarak kabul edilir.
• En önemli eserleri arasında şunlar bulunur:
  • Devlet (Politeia): https://www.nedemek.page/kavramlar/devlet%20(politeia)
  • Savunma (Apologia): https://www.nedemek.page/kavramlar/savunma%20(apologia)
  • Şölen (Symposium): https://www.nedemek.page/kavramlar/Şölen%20(symposium)
  • Phaedo: https://www.nedemek.page/kavramlar/phaedo
  • Timaios: https://www.nedemek.page/kavramlar/timaios
  • Kratilos: https://www.nedemek.page/kavramlar/kratilos

Felsefi Görüşleri:

• İdealar Kuramı: Platon'un en bilinen öğretisidir. Görünen dünyanın (duyularla algılanan) bir yansıması olduğunu ve gerçekliğin idealar dünyasında bulunduğunu savunur. İdealar, mükemmel ve değişmez formlardır.
  • İdea örneği: https://www.nedemek.page/kavramlar/İdea
• Ruhun Ölümsüzlüğü: Ruhun bedenden ayrı ve ölümsüz olduğuna inanır. Ruh, idealar dünyasını görmüş ve bilgiye sahiptir.
  • Ruh örneği: https://www.nedemek.page/kavramlar/ruh
• Bilgi: Platon'a göre gerçek bilgi, duyularla elde edilemez. Akıl yoluyla idealara ulaşarak bilgiye ulaşılır.
• Siyaset: "Devlet" adlı eserinde ideal bir devlet düzenini tanımlar. Bu devlette, filozoflar kral olmalı, askerler devleti korumalı ve işçiler de üretim yapmalıdır.
  • Siyaset örneği: https://www.nedemek.page/kavramlar/siyaset
• Aşk: Şölen adlı eserinde aşkın farklı türlerini ve ideal aşka ulaşmanın önemini ele alır.

Etkisi:

Platon, felsefe tarihinde derin bir etki bırakmıştır. Öğretileri, Hristiyan teolojisinden Rönesans'a ve günümüz felsefesine kadar birçok alanı etkilemiştir. Felsefi düşünce, etik, siyaset felsefesi ve epistemoloji alanlarında önemli katkılarda bulunmuştur.